یکی از راههای انتقال حرکت مکانیکی از شافت یک موتور به بار در کاربردهای گوناگون صنعتی استفاده از پولی و تسمه است. ساده ترین نوع پولی شامل یک رینگ شیاردار با مقطع V شکل یا O شکل یا رینگ تخت میباشد که معمولا با تسمه های لاستیکی برای انتقال قدرت از موتور به بار بکار گرفته میشود.
در انواع کولرهای آبی،
پروانه فن رادیاتور اتومبیلهای قدیمی،
کانوایرهای انتقال ورق کارتن ،
جمع کن محصول در دستگاه برش و دوخت کیسه پلاستیک ،
موتور اصلی اکسترودرها و موارد بسیار دیگر در صنعت این نوع پولی و تسمه کاربرد داشته و دارد.
اجزاء دستگاه
از محاسن این روش میتوان ارزان بودن پولی و تسمه را نام برد ، در حالیکه عیب این روش سرخوردن تسمه از روی پولی هنگام زیاد شدن فشار بار یا گرم شدن و شل شدن تسمه است. بهمین دلیل باید هنگام نصب تسمه آنرا کاملا محکم رگلاژ کرد تا احتمال سر خوردن آن کمتر شود که همین امر باعث فشار بیش از حد به یاتاقانها و کم شدن عمر آنها میشود.
ضریب انتقال قدرت در این مدل معمولا کم بوده ( در حد ۵۰٪ ) و بستگی به فشار تسمه روی پولی تایم و ضریب اصطکاک بین پولی و تسمه دارد. البته همین ایراد گاهی مثبت تلقی شده و آنهم زمانیست که این سرخوردن نقش فیوز مکانیکی یا کلاج را داشته و مانع از گریپاژ دستگاه هنگام اضافه بار میشود.
در کاربردهایی که لازم است تا نسبت دور ، بین موتور و بار ، کاملا ثابت حفظ شود و نیز ضریب انتقال قدرت حداکثر شود از پولیهای تایمینگ استفاده میشود.
پولیهای تایمینگ یا Timing Pulley که بنام پولیهای سنکرون یا Synchronous Pulley هم شناخته میشوند بشکل دندانه دار و با گامها یا pitch و فرمها یا مدول یا profile گوناگون ساخته شده و همانند زنجیر نسبت ثابتی را بین موتور و بار ایجاد کرده و ضریب انتقال قدرت در آنها نزدیک به ۱۰۰٪ است.
بدلیل بالاتر بودن بازده این مدلها نسبت به تسمه های معمولی V شکل ، برای انتقال یک توان مشابه ، تسمه با پهنای کمتری لازم است. ضمن اینکه رگلاژ تسمه تایمینگ هم لازم نیست به سفتی تسمه معمولی V شکل باشد لذا فشار روی یاتاقانها کمتر است.
از مزایای پولی تایمینگ در مقایسه با دنده و زنجیر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- نیاز به روغنکاری یا گریسکاری ندارد ، لذا خشک و تمیز کار کرده و نگهداری آن راحت تر است.
۲- بسیار سبک تر از دنده و زنجیر بوده ، لذا در کاربردهاییکه تعداد استارت و استاپ در یک دقیقه زیاد است ( حدودا ۲۰۰ ضرب در دقیقه ) جریان کمتری از موتور کشیده شده و فشار کمتری به موتور وارد میشود.
۳- وزن کلی دستگاه سبکتر میشود. حتی در برخی کاربردها برای کاهش بیشتر وزن ، میتوان از پولیهای با جنس آلمینیوم بهره برد.
۴- بدلیل کمتر بودن اینرسی آن نسبت به دنده و زنجیر ، شتابهای تندتر و دینامیک فرزتر قابل حصول است.
۵- لقی بین دنده ها و تسمه در پولی و تسمه نسبت به دنده و زنجیر بسیار کمتر است. در مدلهای HTD که شامل تیپهای 3M, 5M, 8M, 14M میشود میتوان لقی را تا حد کسری از درجه کاهش داد.
۶- سرعت مجاز حرکت برای انتقال قدرت ، بسیار بالاتر از حد مجاز زنجیر است. در برخی مدلهای تسمه تایمینگ ، سرعت چرخش پولی کوچکتر تا8000 rpm هم ممکن است.
۷- صدا و آلودگی صوتی ایجاد شده حین کار بسیار کمتر از دنده و زنجیر است.
۸- بدلیل ریزتر بودن گام دندانه ها نسبت به دنده و زنجیر ، ایجاد نسبتهای مختلف بین دو پولی عملی تر است.
۹- با توجه به جنس تسمه ، که غیرفلزی است کار در محیطهایی که برای فلز خوردگی ایجاد میکند بدون مشکل است.
۱۰- هم پولی و هم تسمه در پهناهای مختلف یافت میشوند لذا برای انتخاب اجزا هنگام طراحی سیستم انعطاف بیشتری وجود دارد.
انواع پولیهای تایمینگ :
پولیهای تایمینگ با توجه به گام یا pitch بطورکلی به دو گروه گام میلیمتری و گام اینچی دسته بندی میشوند.
فاصله ابتدای یک دندانه تا دندانه بعد را یک گام مینامند.
پولیهایی با گام میلیمتری شامل پولیهایی هستند که طول گام آنها مضرب صحیحی از نیم میلیمتر است.
مثل پولی 5M با گام 5 میلیمتر ، یا پولی T2.5 با گام 2.5 میلیمتر.
پولیهایی با گام اینچی شامل پولیهایی است که طول گام آنها مضرب صحیح یا کسری از یک اینچ است.
مثل پولی H با گام 1/2اینچ ، یا پولی XL با گام 1/5 اینچ.
شکل دندانه ها در پولیهای با گام میلیمتری بصورت ذوزنقه ای یا دایره ایست.
در پولیهای سری T که شامل T2.5, T5, T10, T20 و سری AT که شامل AT5, AT10 است فرم دندانه ها بشکل ذوزنقه ای و در پولیهای سری HTD که شامل 3M, 5M, 8M, 14M میشود و نیز سری STD که شامل S3M, S5M, S8M, S14M است فرم دندانه ها بشکل دایره ایست.
شکل دندانه ها در پولیهای با گام اینچی بصورت ذوزنقه ایست.
این پولیها شامل مدلهای MXL, XL, L, H, XH, XXH میباشند.
این شرکت توانایی تولید پولی های سری HTD که شامل 3M, 5M, 8M, 14M میشود را دارا میباشد.
